نام و نام خانوادگی: سارا مومن­ زاده
عنوان پایان نامه: دستیابی به سلولهای پیش ساز فوتورسپتوری حاصل از هم کشتی سلولهای بنیادی جنینی انسانی با سلول های بنیادی مشتق از دندان
رشته تحصیلی: زیست­ شناسی – سلولی و مولکولی
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد ناپیوسته
استاد راهنما: دكتر محمدحسين نصراصفهانی

چکیده: تخریب سلول­های فوتورسپتور به علت بیماری­های شبکیه می­تواند بینایی را تحت تأثیر قرار دهد و در برخی از موارد می­تواند باعث نابینایی در فرد شود. جایگزینی سلول­های فوتورسپتور ممکن است راهکار درمانی قابل قبولی برای درمان بیماری­های شبکیه باشد. بدلیل خصوصیت پرتوانی سلول­های بنیادی جنینی انسانی این سلول­ها به عنوان منبع سلولی قابل اعتمادی برای دستیابی به سلول­های فوتورسپتوری مورد توجه قرار گرفته است. سلول­های بنیادی مزانشیمی سلول­های استرومایی با فعالیت القایی(Stromal cell derived inducing activity: SDIA) می­باشند. این سلول­ها، با ترشح فاکتورهای خاص مسیرهای پیام­ رسانی ویژه­ای را فعال می­کنند تا نهایتاً بتواند جمعیت سلولی مورد نظر را به یک سلول خاص تمایز دهند. انتخاب سلول مناسب به منظور هدایت تمایز سلول­ها به سمت یک نوع سلول خاص از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. در این مطالعه سلول­های بنیادی مشتق از بخش رأسی دندان به نام (SCAP) که دسته­ای از سلول­های بنیادی مزانشیمی می­باشند، مورد استفاده قرارگرفتند. اخیراً چالش­هایی در بحث درمان بیماری­های مرتبط با شبکیه با استفاده از سلول­های بنیادی جنینی انسان مطرح شده که نیاز به توسعه پروتکل­های ساده و استاندارد دارد. در این مطالعه ما یک پروتکل تمایز کارآمد برای ایجاد سلول­های پیش­ساز شبکیه ارائه دادیم که با استفاده از سیستم هم­کشتی سلول­های بنیادی جنینی انسانی (hESC) و سلول­های SCAP، بدون استفاده از مولکول­های خارجی، انجام شد. در این سیستم هم­کشتی، سلول­های hESC بصورت مستقیم بر روی سلول­های (SCAP) تحت شرایط تعریف شده کشت داده شدند و در طی 4 هفته سلول­های پیش­ساز شبکیه (RPC) ایجاد شدند. استفاده از مهار­کننده مسیر Notch در این مطالعه باعث افزایش تمایز سلول­های پیش­ساز شبکیه به سلول­های پیش­ساز فوتورسپتوری شد. در نهایت این مطالعه نشان داد با استفاده از فعالیت القایی سلول­های  SCAP و بدون استفاده از مولکول­های خارجی، می­توان سلول­های پیش­ساز شبکیه را در محیط آزمایشگاهی ایجاد کرد و برای درمان بیماری­های شبکیه، و همچنین به عنوان یک مدل in vitro برای بررسی بیماری­های شبکیه استفاده کرد.
کلید واژه ­ها: سلول­های بنیادی جنینی انسانی، سلول­های بنیادی مشتق از دندان، سلول­های پیش­ساز شبکیه، سلول­های پیش­ساز فوتورسپتوری، DAPT
تاریخ دفاع: شهریور 97