شماره دانشجویی : 92227004
نام و نام خانوادگی : علی اصغر محاسنی
عنوان پایان نامه : پتروگرافی و خاستگاه بوکسیت های تیپ البرز منطقه جاجرم
رشته تحصیلی : مهندسی معدن – اکتشاف
مقطع تحصیلی : کارشناسی ارشد ناپیوسته
استاد راهنما : دکتر صدیقه تقی پور
چکیده : شهرستان جاجرم در ناحيه شمال غربي استان خراسان شمالی قرار دارد. معدن بوكسيت جاجرم با وسعت تقريبي 11 كيلومتر مربع بزرگترين معدن بوكسيت شناخته شده در ايران است‌. عمليات اكتشافي انجام شده وجود دو افق بوكسيتي را در این معدن نشان مي دهد‌. در افق بوكسيتي A ماده معدني بيشتر شامل بوكسيت شيلي است‌، ضخامت اين افق بين 5/0 تا 10 متر است. ماده معدنی در افق بوكسيتي B بصورت لايه‌اي شكل مي‌باشد . بطور كلي افق بوكسيتي B از 4 واحد ليتولوژيكي مهم تشكيل شده است كه از پايين به بالا بشرح: بوكسيت كائولني پاييني ـ بوكسيت نرم ( شيلي ) ـ بوكسيت سخت ( دياسپوري ) ـ بوكسيت كائولني فوقاني می باشد.

تنها ذخیره اقتصادی این افق در صنعت آلومینا را بوکسیت سخت دیاسپوری تشکیل می دهد که با توجه به شیب لایه های معدنی فوق نسبت به سطح افق با زاویه 60 – 35 درجه قرار دارد، هنگام استخراج این لایه، بوکسیت نرم شیلی که در زیر این لایه قرار دارد نمایان می شود.

نتایج حاصل از کانی شناسی نشان می‌دهد که بوکسیت منطقه تاگویی جاجرم، درحقیقت مخلوطی از دیاسپور به عنوان کانی اصلی به همراه ناخالصی‌هایی نظیر ماگهمیت، هماتیت، کائولینیت، آناتاز، ایلیت و به میزان کمتری روتیل، کلسیت و کوارتز می‌باشد. مهم‌ترین فرآیند دیاژنتیک در این کانسار تشکیل اووئیدها و پیزوئیدها است. همچنین از فرآیندهای اپی‌ژنتیک مشاهده شده در این منطقه، فرآیندهای سیلیسی شدن مجدد و آهن‌شویی می‌باشد.

شواهد سنگ نگاری نشان می دهد که برخی نهشته ها از یک ژنز برجازا برخوردار بوده، هر چند که در برخی از بخش ها متحمل جابجابی های اندکی شده است. با توجه به این مطالعات به نظر می رسد که فرایندهای دیاژنتیک همراه با عواملی چون نوسانات سطح سفره آبهای زیرزمینی، تغییرات در فعالیت آب در محیط تشکیل نهشته و نوسانات آب و هوایی نقش ارزنده ای در توسعه کانسنگ های بوکسیتی در این منطقه از شمال غرب ایران ایفا نموده اند.

نتایج به دست آمده از بررسیهای زمین شیمیایی نشان می دهند که عواملی نظیر تغییرات pH محلول های هوازده کننده، عملکرد فرایندهای جذب سطحی و روبش، حضور در شبکه کانیهای مقاوم در برابر هوازدگی، ناهمگنی پروتولیت و بافرینگ محلولهای هوازده کننده توسط سنگ بستر کربناتی مهمترین فاکتورهای کنترل کننده توزیع REEs دربرخی نهشته های بوکسیتی می باشند.
کلمات کلیدی : بوکسیت، جاجرم، ژنز ، پتروگرافی، تیپ البرز
تاریخ دفاع : 1395