مولود شاه‌‌زیدی، کارشناسي ارشد ناپيوسته رشته زيست فناوري – ميکروبی، دکتر فرشاد همایونی‌‌مقدم – دکتر کیانوش درمیانی

نام و نام خانوادگی:مولود شاه‌‌زیدی
عنوان پایان نامه: طراحی و ساخت سامانه‌ی ترنسفرزومی حاوی اسید فرولیک و بررسی اثرآن در مقابله با باکتری استافیلوکوکوس‌‌آرئوس به عنوان یک مدل درمان پوستی
رشته تحصیلی: زيست فناوري – ميکروبی
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد ناپیوسته
استاد راهنما اول: دکتر فرشاد همایونی‌‌مقدم – دکتر کیانوش درمیانی

چکیده:

دارورسانی به پوست با استفاده از محصولات پوستی به عنوان یک درمان غیرتهاجمی دارای مزایایی از جمله انتشار موضعی موثر و مداوم و کاربرد آسان و مقرون به صرفه برای بیمار است. با وجود این مزایا، لایه شاخی که به عنوان یک لایه دفاعی عمل می‌‌کند، از نفوذ مولکول های بزرگتر از 500 دالتون جلوگیری می‌‌کند. برای انتقال مولکول‌های بزرگ‌تر، سیستم‌های دارورسانی مبتنی بر نانوحامل پیشنهاد می‌‌شود. هدف از انجام این پژوهش استفاده از نانوحامل لیپیدی ترنسفرزوم حاوی اسید فرولیک (TF-FA) با داشتن خاصیت ضدمیکروبی، به عنوان یک گزینه درمانی برای بیماری پوستی سلولیتز که منشا آن عفونت ناحیه درم پوست در اثر ورود پاتوژن استافیلوکوکوس آرئوس (S. aureus) است، میباشد. اسید فرولیک (Ferulic Acid (FA))یک ترکیب فنلی دارای خواص ضدمیکروبی میباشد و به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی دارای توانایی مراقبت از پوست است اما بدلیل ناپایداری ، کپسوله کردن آن درون نانوحامل کمک به بهبود انتقال آن میکند. جهت انجام پژوهش ابتدا تهیه نانوحامل TF-FA توسط دستگاه تبخیر در خلا چرخان انجام شد و سپس به بررسی های لازم جهت مشخصه‌‌یابی، تعیین خاصیت ضدمیکروبی، بررسی اثر سمیت سلولی و درنهایت توانایی عبور و نفوذ در پوست پرداخته شد. نتایج بررسی DLS ، پتانسیل زتا و شاخص پراکندگی در TF-FA نشان داد ، اندازه آن کمتر از 100 نانومتر و پتانسیل زتا برابر 3/25- میلی‌‌ولت و شاخص پراکندگی 16/0می‌باشد که حاکی از نانو بودن و پایداری مطلوب آن می‌باشد. طبق نتایج طیفFT-IR حاصل از نانوحامل، نوار قوی و گسترده مربوط به FA در عدد موج cm-1 08/3331 مشخص شد که مشخصه گروه OH فنولی در ترکیب است. همچنین در الگوی XRD نتایج نشان داد که FA با موفقیت درون ترنسفرزوم کپسوله شده است و راندمان کپسوله شدن FA درون نانوحامل معادل با 1/82% بدست آمد. بررسی رهایش FA در سامانه بصورت آهسته رهش و تدریجی در طی 24 ساعت بود. غلظت مهارکنندگی (MIC) و غلظت کشندگی (MBC) نانوحامل TF-FA مقابل باکتری(S. aureus) برابر 5/1 و 3 میلی‌‌گرم بر میلی‌‌لیتر بدست آمد. نتایج حاصل از تیمار با سلول‌‌های فیبروبلاست پوستی نشان داد، حضور FA به صورت آزاد و کپسوله می‌‌تواند سرعت بسته شدن زخم را به طور معنی داری افزایش دهد. نتایج بررسی نفوذ و رسوب پوستی FA موجود در TF-FA توسط فرانزسل پس از گذشت 24 ساعت برابر (µg /cm2/h) (91/3±) 4/106 و (µg/cm2) (2/1±) 26/34 بدست آمد که در مقایسه با حالت غیرکپسوله آن میزانی بیش از دو برابر داشت. نتایج حاصل نشان داد بارگذاری FA در نانوحامل‌‌ لیپیدی ترنسفرزوم میتواند از آن در برابر غیرفعال شدن محافظت کند و سمیت و عوارض جانبی بالقوه و مضر آن را کاهش دهد. به همین منظور نانوحامل TF-FA می‌تواند به عنوان یک محصول درمانی با پتانسیل دارورسانی به پوست در مقابله با بیماری سلولیتز پیشنهاد شود.
نتیجه‌گیری : با توجه به تاثیر سوپرناتانت باکتری‌‌‌‌‌‌های پروبیوتیک بر مهار تومورهای سرطانی می‌توان از این پروبیوتیک‌ها برای ادجوانت تراپی، افزایش تاثیر داروهای ضد سرطانی و همچنین به عنوان حامل‌های دارویی استفاده کرد.

کلیدواژه: نانوحامل لیپیدی – ترنسفرزوم – اسید فرولیک – تحویل پوستی- سلولیتز